درصد تولید تخم
پرورش جوجه های تخم گذار بیشتر از جوجه های گوشتی طول می کشد و برنامه مدیریت آنها متفاوت است. در واقع، فصل تولید مثل حساس ترین زمان برای مرغ های تخمگذار خواهد بود و مرغداران برای دستیابی به بالاترین محصول، باید نور، دما، تغذیه و عوامل دیگر را کنترل کند.
یکی از اولین قدم ها در مدیریت جوجه ها کنترل وزن بدن آنهاست. وزن جوجه ها به خصوص قبل از بلوغ باید متعادل باشد. به عنوان مثال وزن جوجه ها در 7 روزگی دو برابر می شود. به اصطلاح در 8 تا 10 هفتگی، رشد جوجه ها بسیار سریع تر است. در این مدت تمامی فعالیت های مستمر در مدیریت مرغداری، نقش مهمی در سود آوری خواهد داشت.
نور یک عامل مهم و اساسی در تولید تخم مرغ است. قبل از شروع تخمک گذاری، مرغ های جوان باید تحت یک برنامه منظم به نام تحریک نوری قرار گیرند. در صورت تأخیر در لقاح، مرغ ها دیرتر وارد فرآیند تخم گذاری می شوند که این امر باعث افزایش هزینه های تولید و کاهش سود بسیار می شود.
علاوه بر این، اگر تحریک نوری خوب انجام شود، جوجه ها زودتر از موعد به بلوغ می رسند و تخم های ریزی تولید می کنند که با قیمت کمتری خریداری می شوند. بنابراین نور نقش بسیار مهمی در تولید تخم مرغ دارد.
شرایط مهم برای کنترل مرغ های تخمگذار و تولید تخم مرغ های با کیفیت
مهم ترین جنبه های مدیریتی برای مرغ های تخمگذار کنترل و پیشگیری از بیماری، اندازه سالن، دما، رطوبت، میزان آبیاری، تغذیه و نوع غذا می باشد.
برای پیشگیری از بیماری های رایج طیور، مرغ ها باید زیر نظر دامپزشک به موقع واکسینه شوند. بیماری ها یکی از عوامل اصلی تأثیرگذار بر کیفیت تخم های تولیدی می باشند. بنابراین مرغداران باید از طیور خود در برابر بیماری ها محافظت کنند. البته سلامت گله به شدت تحت تأثیر محدودیت های بهداشتی سالن و ضدعفونی اولیه و وسایل موجود در آن قرار دارد.
علاوه بر این، اگر سالن دارای تعداد زیادی مرغ باشد، پرنده ها دچار استرس می شوند و در نتیجه تخمگذاری آنها متوقف خواهد شد.
در گله های تخم گذار، تخم ها معمولاً در صبح (5-6 ساعت پس از طلوع آفتاب) جمع آوری می شوند. اگر در زمان جمع آوری فضولات در تخم مرغ ها یافت شد، باید آنها را تمیز کرد. البته در گله های مادر معمولاً تخم های بارور شده و نطفه دار برای جوجه کشی کنار گذاشته می شوند.
این نکته را فراموش نکنید که پوشال و بستر داخل لانه باید به صورت دوره ای تعویض شود. مخصوصاً اگر کود مرغ با آن مخلوط شده و باعث ایجاد فضای نامناسب می شود.
پیشنهاد مطالعه: چه تعداد بوقلمون در هر متر مربع می توان پرورش داد؟، بستر مناسب بوقلمون
علاوه بر این، اگر متوجه شدید که جوجه ها روی بستر تخم می گذارند، باید بلافاصله عادت آنها را تغییر دهید. برای تغییر این عادت، تعداد لانه های تخم گذاری را افزایش دهید تا داخل لانه راحت باشد. از یک تخم مرغ پلاستیکی یا معمولی در داخل لانه استفاده کنید تا مرغ ها را تشویق به تخم گذاری در لانه کنید.
دلایل به وجود آمدن تخم مرغ با پوسته غیر طبیعی
گاهی اوقات برخی از روش های کنترل باعث ایجاد تخم مرغ هایی با پوسته غیر طبیعی می شود. این نوع تخم مرغ ها نیز به فروش نمی رسند و باید هر چه سریعتر به این موضوع رسیدگی کرد. به وجود آمدن تخم های با دانه های مشخص در پوسته در نژادها و سنین متفاوت به چشم می خورد. این عارضه ربطی به عوامل بیماری زا ندارد.
با این حال، به دلیل ارتباط ذرات با کربنات کلسیم کیفیت این پوسته ها پایین بوده و روی آن ها دانه یا سوراخ وجود دارد. مصرف زیاد ویتامین D3 در رژیم غذایی این مشکل را تشدید می کند.
البته میزان کلسیم رژیم غذایی هیچ ارتباطی با این عارضه ندارد. تخم مرغ هایی با پوسته سوراخ شده در این عارضه بیشتر هستند در نتیجه نمی توان استحکام بالا و وزن زیادی از آن ها انتظار داشت. در برخی از آن ها هم به دلیل نازک بودن پوسته آب درون تخم مرغ خارج شده و کیفیت مناسبی ندارند.
تخم مرغ های بد شکل، به طور کلی یک ضرر اقتصادی محسوب می شوند. این تخم مرغ ها اکثر مواقع در صبح و در زمان شیوع برونشیت عفونی و بیماری نیوکاسل گذاشته می شود.
اگر تراکم مرغ ها در قفس در هنگام تشکیل پوسته در مجرای تخمگذاری زیاد باشد، میزان تولید تخم‌های با پوسته شیاردار (با برآمدگی‌های موازی) بیشتر است.
بلوغ زودتر مرغ تخمگذار با نوردهی مناسب
مردم در گذشته تصور می کردند که مرغ ها در زمستان تخم نمی گذارند و در بهار شروع به تخم گذاری می کنند. با گذشت زمان مرغداران امروزی به این مفهوم واکنش منفی نشان دادند. به اعتقاد آن ها نور از طریق چشم حیوان وارد اعصاب آن ها شده و قسمت مربوطه را تحریک می کند، اثر این محرک به مغز می رود و با توجه به نظم مغز غدد ویژه ای در اندام تناسلی حیوان ترشح می کنند که این هورمون ها باعث بلوغ جنسی و تولید هورمون و بلوغ جنسی می شوند. در نتیجه مرغ شروع به تخم گذاری می کند.
نوردهی سالن پرورش مرغ تخمگذار
در بین نور دهی به سالن دو عمل مجزا یکی روی مرغ های تخم گذار و دومی پولت ها صورت می گیرد. در سن ۲۰ هفتگی پولت های سبک و نیمه سنگین شروع به تخم گذاری می کنند، البته اگر میزان نور دهی بیشتر باشد زمان بلوغ هم زودتر انجام می شود ولی تخم های ریزی از این نمونه باید انتظار داشت که ارزش اقتصادی پایینی دارد و مطلوب بازار نیست.
این پدیده منفی معمولاً زمانی اتفاق می افتد که جوجه ها در ماه های اول بهار متولد می شوند، بنابراین رشد این جوجه ها با روزهای طولانی در اواخر بهار یا تابستان همزمان است. مرغداران می توانند به راحتی با این پدیده منفی مقابله کرده و برنامه منظمی برای نور دهی سالن پرورشی اجرا کنند. اگر پولت ها توسط تولیدکننده دیگری تولید شود، مرغدار باید برنامه قرار گرفتن در معرض نور آنها را کنترل کند.
زمان نوردهی در سالن پرورش مرغ تخمگذار
در طول برنامه نوردهی، توصیه می شود از سن 3 روزگی تا 20 هفتگی (یعنی پایان 5 ماهگی) 8 ساعت نور و 16 ساعت تاریکی در روز تنظیم شود. در این دوره قرار گرفتن در معرض نور را نمی توان افزایش یا کاهش داد. همچنین در تاریکی هیچ نوری از هیچ روزنه ای وارد سالن نمی شود. پس از این مدت و پایان 5 ماه پولت، زمان نوردهی به طور ناگهانی به 13 ساعت می رسد و 15 دقیقه در هر هفته به آن افزوده می شود تا در مجموع به 14 ساعت برسد. بنابراین جوجه ها در فصل تولید مثل 10 ساعت تاریکی و 14 ساعت روشنایی خواهند داشت.
لازم به ذکر است که به هیچ وجه نباید ساعات تماس مرغ های تخمگذار با نور در زمان تولید تخم کاهش یابد. از سوی دیگر، افزایش ساعت ها نور دهی باعث ایجاد پدیده های منفی مانند عوارض زیر می شود:
1- پوسته نازک تر
2- تخم مرغ کم
3- افزایش مرگ و میر
سخن آخر
پرورش مرغ تخم گذار صنعتی یا مرغ بومی تخمگذار از جمله کسب و کارهای سود آور است که در صورت عدم دقت در مدیریت این نوع کار هزینه مالی به ضرر زیادی تبدیل می شود. اگر شما مرغدار گرامی در اول راه خود هستید و دوست دارید با کمترین خطا به بیشترین بازدهی برسید توصیه می کنیم از همان ابتدای با مراکز خرید و فروش طیور تماس گرفته و با آن ها مشورت کنید.
لینک های مفید دیگر:
