راهنمای پرورش غاز
راهنمای پرورش غاز – شناخت این پرنده
یکی از پرندگانی که توبسط انسان اهلی شده و هم اکنون در اقصی نقاط دنیا و همچنین در کشور ما ایران پرورش داده می شود، غاز است.
غاز پرنده یی است که با اندازه متوسط که در کنار زیبایی بسیار باهوش نیز می باشد. این پرنده گردنی دراز، پاهایی بلند ، سر بزرگ و دم بلند دارد.
غاز ها برای زندگی وابستگی شدیدی به آب داشته، گیاه خوار می باشند . از گیاهان مراتع و مزارع تغذیه می کنند و نیاز به تغذیه دستی کمی دارند.
پرورش غاز نسبت به بلدرچین سود بیشتری داشته و آن را پرنده یی اقتصادی برای پرورش می شناسند.
هرچند محبوبیت این پرنده در بین پرورش دهندگان به اندازه مرغ خانگی نمی باشد اما در کنار فعالیت های کشاورزی در مزارع و به صورت چرا (یعنی پرورش غاز ها به صورت چرا ) رایج می باشد و به درآمد کشاورزان و روستاییان کمک شایانی می نماید.
در استان های شمالی ایران غاز ها را در باغ ها برای از بین بردن گیاهان و علف های هرز و دفع حلزون و سایر حشرات نگهداری می کنند.
همچنین شالیکاران با رها کردن غازها در مزارع شالی، پس از فصل درو، مزارع خود را از وجود حشراتی مانند کرم ساقه خوار برنج و گیاهان و علف های هرز پاکسازی می کنند.
راهنمای پرورش غاز – نژاد های غاز
پرورش سالنی و پرتراکم غاز مانند پرورش به صورت چرا هم در ایران و اقصی نقاط دنیا انجام می گردد. اما به هرحال این روش نسبت به روش دیگر طرفدار زیادی ندارد.
غازهایی که به صورت تراکم پرورش داده می شوند شامل نژادهایی مانند: امدن (Emden goose)، تولوز(Toulouse goose)، چینی، پومر(pommer goose) و آفریقایی(African goose) می باشند.
نژادهای امدن (امبدن ) و تولوز بیشتر به صورت غاز گوشتی و با هدف تولید گوشت پرورش داده می شوند. زیرا تخمگذاری کمی دارند. ماده این نژاد ها حدود 8 تا 9 کیلوگرم وزن گرفته و پرنده نر نیز بین 9 تا 12 کیلوگرم وزن دارد.
نکات پرورش غاز
در مورد نکات پرورش غاز می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- در طبیعت غاز های وحشی به صورت تک همسری یعنی یک نر و یک ماده زندگی می کنند و معمولا تا اخر عمر با همان جفت خود بسر می برند. اما هنگام پرورش دادن این پرنده به ازای هر نر ، 4 الی 5 ماده در نظر می گیرند. البته در نژادهای سنگین تر اگر باروری بالاتری مد نظر شما باشد بهتر است نسبت 1 به 3 را در نظر بگیرید.
- در پرورش غاز، به دلیل مقاومت این پرنده نسبت به عوامل محیطی، آن ها را در مزارع باز پرورش می دهند و تنها در نظر گرفتن سایبانی برای محافظت در برابر نور شدید تابستانی و برف و باران در بقیه فصول کفایت می کند. اما جوجه های این پرنده را در سالن های بسته و در شرایط کنترل شده پرورش می دهند.
- رشد جوجه غاز در یازده روز اول سریع بوده و وزنشان در این مدت به دو برابر می رسد اما پس از آن سرعت رشد کمتر خواهد شد.
- راندمان غازهای تخمگذار در سنین 2 تا 5 سالگی، بیشتر خواهد بود.
- غاز های ماده از سن یکسالگی شروع به تخمگذاری می کنند اما نطفه داری و جوجه درآوری تخم ها کیفیت خوبی ندارد به همین دلیل از سال دوم تخم های غاز را جهت جوجه کشی جمع آوری می کنند.
- تخم غاز، سفید رنگ با وزنی بین 160 تا 200 گرم (بزرگتر و سنگین تر از تخم مرغ معمولی) می باشد.
- دوران جوجه کشی غازهای اهلی 30 روزه است. معمولا جوجه کشی تخم غاز را به روش طبیعی انجام می دهند. اما اگر تعداد تخم ها زیاد باشد ان ها را حداکثر طی یک هفته جمع آوری کرده و در دستگاه جوجه کشی می گذارند. دمای نگهداری تخم ها باید 7—10 درجه سانتیگراد در نظر گرفته شود و رطوبت بین 70 الی 80 درصد باشد و روزانه آن ها را بچرخانید.
- برای جوجه کشی تخم غاز، دستگاه اینکباتور را باید روی 8/37 درجه، 50 تا 60 درصد رطوبت تنظیم کنید و در زمان هچر، دما را روی 5/37 و رطوبت بین 80 الی 90 درصد باشد.
- غاز های گوشتی را در سنین 9 الی 10 هفتگی روانه بازار می کنند. یعنی وزنی حدود 5 الی 6 کیلوگرم داشته باشند.
- تغذیه و خوراک مورد نیاز غاز ها باید ترکیبی از هویج، جو دوسر، گندم، ذرت، کنسانتره مواد سفیده ای باشد. البته در شرایط پرورش به صورت چرا، غازها از طریق چریدن بیشتر نیازهای تغذیه ای خود را رفع می نمایند اما در شرایط پرورش تراکم، باید جیره نویسی انجام شود و درصد مواد مورد نیاز برای پرواربندی این پرنده مشخص گردد.
