در هوای سرد، یکی از موارد مهم برای پرورشدهندگان بوقلمون، مدیریت تهویه مناسب و کافی سالنها میباشد. تهویه کم باعث میشود کیفیت هوا و بستر ضعیف شود که این امر بر سلامت پرندگان و عملکرد آنها تأثیر میگذارد. تهویه خیلی زیاد نیز منجر به جریان نامطبوع هوای سرد و افزایش هزینههای گرمایش میشود. اولین قدم جهت تشخیص میزان تهویه در هوای سرد، شناخت متغیرهای تأثیرگذار بر کیفیت هوا میباشد.09121986651
علاوه بر دما، سه متغیر اساسی کیفیت هوا که پرورشدهندگان بوقلمون بایستی در هوای سرد مدنظر قرار دهند، عبارتند از دیاکسیدکربن، رطوبت و آمونیاک.09121986651
ارقام هدف جهت دستیابی به عملکرد بهینه پرندگان به شرح زیر میباشد:
- میزان تجمع دیاکسیدکربن بایستی کمتر از ppm5000 باشد.
- رطوبت نسبی حدود 50٪ باشد.
- مقدار آمونیاک بایستی کمتر از ppm30 باشد.
مدیریت دیاکسیدکربن
سیستم گرمایش و خودِ پرندگان دو عامل اصلی ایجاد دیاکسید کربن در سالن میباشند. تجمع زیاد دیاکسیدکربن در هوا، موجب بروز مسمومیت در پرندگان شده و عملکرد آنها را کاهش میدهد. شکل 1، میزان حداقل تهویه (مترمکعب در دقیقه برای هر 1000 پرنده) را نشان میدهد که با این مقدار میتوان میزان تجمع دیاکسید کربن را در حد کمتر از ppm5000 نگهداشت. در این نمودار، فرض بر این است که تنها منبع ایجاد دیاکسیدکربن خودِ پرندگان باشند، که البته در هفتههای اول پرورش، تنها منبع پرندگان نیستند. از سوزاندن پروپان/گاز طبیعی، مقدار قابل توجهی دیاکسیدکربن آزاد میشود.
شکل 1: حداقل تهویه مورد نیاز جهت تحت کنترل نگهداشتن میزان دیاکسید کربن
در هوای سرد، سیستم گرمایشی درسالن طیوردو تا چهار برابر بیشتر از پرندگان، دیاکسیدکربن تولید میکند.
بهتر است در هوای سرد، میزان تهویه مشخصشده در شکل 1 را دو یا سه برابر در نظر بگیریم تا نسبت به حفظ سطح کیفیت هوای سالن اطمینان حاصل شود.
مدیریت رطوبت نسبی
در هوای سرد، تهویه کم و ناکافی میتواند موجب تجمع نَم در سالن و به خصوص در بستر شده و سایر مشکلات مرتبط را به وجود آورد. در صورتی که میزان تهویه خیلی زیاد باشد، هم هزینههای گرمایشی را افزایش داده و هم میزان رطوبت نسبی را کاهش میدهد که موجب ایجاد گرد و غبار در فضای سالن میشود.
شکل 2، نحوه تعیین مقادیر حداقل تهویه جهت کنترل میزان نَم هوای حاصله از مصرف آب روزانه و دمای سالن را نشان میدهد. هر چه سن پرندگان بیشتر شود، مقدار خوراکشان بیشتر شده و همچنین مقدار آب بیشتری جهت مصرف پرندگان به سالن وارد میشود که در حقیقت بایستی از طریق سیستم تهویه خارج گردد.
اگر مقدار آبی که به داخل سالن وارد میشود، میزان دمای داخل و خارج سالن، و میزان رطوبت نسبی مورد نیاز هوای داخل سالن را بدانیم، در آن صورت میتوانیم میزان تهویه مورد نیاز جهت خروج نَم حاصله از پرندگان را محاسبه کنیم.
شکل 2: حداقل تهویه مورد نیاز جهت مدیریت نَم موجود در سالن با توجه به آب مورد نیاز پرندگان و دمای درون
در مورد رطوبت نسبی هوای بیرون چه باید کرد؟
در حقیقت در هوای سرد، رطوبت نسبی هوای بیرون تأثیر چندانی روی میزان تهویه و کنترل نَم موجود در سالن ندارد، چون مقدار نَم موجود در هوای سرد چه با رطوبت نسبی 40٪ و چه 100٪ بسیار کم است.
برای مثال، هنگامی که پرندگان کوچک هستند اگر دما حدود 33 درجه سانتیگراد با رطوبت نسبی 60٪ باشد، حدود 567 گرم آب در هر 28 مترمکعب هوای سالن موجود است. اگر هوای بیرون 4درجه سانتیگراد با رطوبت 50٪ باشد، در آن صورت 85 گرم آب در هر 28 مترمکعب هوا وجود دارد. وقتی فنها با تنظیم حداقل تهویه روشن میشوند، هر 28 مترمکعب هوایی که به داخل وارد میشود، حاوی 85 گرم آب است.
خبر خوب این که هر چند 85 گرم آب وارد شده، اما به طور همزمان حدود 567 گرم آب خارج میشود. با وجودی که همراه با تهویه مقداری آب وارد سالن شده، اما هوایی که از طریق تهویه به بیرون منتقل میشود، حاوی نَم بیشتری بوده که در نهایت منجر به کاهش سطح نَم داخل سالن میگردد.
حالا فرض کنید دمای هوا 4 درجه سانتیگراد با رطوبت نسبی 80٪ است. تحت این شرایط، هر 28مترمکعب هوایی که به داخل سالن وارد شده، حاوی 142گرم آب میباشد. اما از آنجایی که هر 28مترمکعب هوای داخل سالن حاوی حدود 567 گرم آب است، عملاً بابت ورود و خروج هر 28 مترمکعب هوا، 482 گرم (85 گرم – 567 گرم) آب خارج میشود.
همانطور که میبینید، هرچند در این مثال، رطوبت هوای بیرون به نسبت مثال اول بالاتر است، اما عملاً از مقدار نم و آبی که از سالن خارج میشود 10٪ کاسته میشود.
بنابراین هرچند از لحاظ فنی بایستی جهت تهیه نمودار حداقل تهویه، میزان رطوبت نسبی هوای بیرون را در نظر گرفت، اما در بیشتر اوقات میتوان رطوبت نسبی هوای بیرون را 50٪ در نظر گرفت.
بیشتر از رطوبت موجود در هوای بیرون، دمای آن روی تنظیمات حداقل تهویه داخل سالن تأثیرگذار است.
حداقل مقادیر تهویه قیدشده در شکل 2، دمای هوای بیرون 1- درجه سانتیگراد در نظرگرفته شده، و محاسبات بر این است انجام شده است. حداقل مقادیر تهویه مشخصشده در این نمودار را میتوان برای شرایط آب و هوایی خیلی سرد یا معتدل در نظر گرفت. برای مثال، اگر دمای هوای بیرون 11 درجه گرمتر باشد یعنی 10 درجه سانتیگرد، تنظیمات حداقل تهویه باید حدود 25٪ افزایش یابد. اگر دمای هوای بیرون 10 درجه سردتر باشد یعنی 11- درجه سانتیگراد، در آن صورت تنظیمات حداقل تهویه بایستی تا حدود 25٪ کاهش یابد.
مدیریت آمویناک
جهت کنترل مقدار آمونیاک در هوای سرد، بایستی تهویه کافی انجام شود. مقدار زیاد آمونیاک از عوامل بروز کاهش وزن پرنده، افزایش ضریب تبدیل و افزایش مشکلات تنفسی میباشد. مسأله این است که جهت کنترل میزان آمونیاک، نموداری برای تعیین مقادیر حداقل تهویه در دست نمیباشد. هرچند میزان دیاکسیدکربن و رطوبت در مزارع و مناطق مختلف تفاوت چندانی باهم ندارند، اما پیشبینی میزان آمونیاک ایجادشده امری دشوار است.
مقدار آمونیاک ایجادشده به یک سری از عوامل از جمله عمر بستر، نَم و خیسی بستر، بستر بهم چسبیده و سفت شده، و مدت زمان خالی بودن سالن بین دو جوجهریز بستگی دارد. بهترین راه برای تعیین میزان تهویه مورد نیاز جهت کنترل آمونیاک این است که بگذارید چند فن 36اینچی به مدت 1 دقیقه یا بیشتر کار کنند. و بلافاصله بعد از خاموش شدن، میزان آمونیاک را محاسبه کنید.
اگر میخواهید مقدار آمونیاک را به نصف برسانید، زمان تایمر را دو برابر کنید.
اگر مقدار آن خیلی کم است، و فکر میکنید که بهتر است مقدار آن را دو برابر کنید، در آن صورت تنظیمات تایمر فنها را به نصف برسانید.
تعیین تنظیمات تایمر فن تهویه
کدام یک از سه متغیر – دیاکسیدکربن، رطوبت نسبی، و آمونیاک – بایستی جهت تعیین تنظیمات تایمر فن تهویه مورد استفاده قرار گیرند؟
بهتر است حداقل میزان تهویه را با توجه به آن متغیری که بیشترین میزان تهویه را نیاز دارد، در نظر بگیریم.
برای مثال، در صورتی که برنامه مراقبت مناسبی برای بستر در نظر گرفته نشده باشد، میزان حداقل تهویه با توجه به کنترل میزان آمونیاک، در بالاترین مقدار قرار میگیرد. وقتی سالن به خوبی تمیز شده باشد، در آن صورت متغیر تعیینکننده میزان حداقل تهویه، رطوبت نسبی خواهد بود. در سالنی که بستر آن بسیار خشک و تازه باشد، دیاکسیدکربن را به عنوان متغیر تعیینکننده میزان حداقل تهویه در نظر میگیرند.
در حالت ایدهآل، به جای استفاده از نمودار، میزان آمونیاک، رطوبت نسبی و دیاکسیدکربن با استفاده از ابزار مربوطه، محاسبه شده و بر اساس آن تنظیمات مناسب جهت فن تهویه به عمل میآید. اما در بیشتر موارد این کار عملی نیست.
تاکنون، ابزاری جهت اندازهگیری مستمر میزان دقیق آمونیاک درون فضای سالن، در دست نمیباشد. البته، ابزار اندازهگیری کوتاهمدت آمونیاک وجود دارد، اما به دلیل گرانی، نیاز به کالیبراسیون دورهای، نیاز به تعویض سالانه سنسور، و هزینههای مربوطه این ابزار برای پرورشدهندگان دور از دسترس مینماید.
ابزار اندازهگیری دیاکسیدکربن تاحدی ارزانتر بوده و مشکلات کمتری نسبت به ابزار اندازهگیری آمونیاک دارد، اما از آنجایی که دیاکسیدکربن (به غیر از چند هفته اول پرورش) در اکثر مناطق مشکل عمدهای محسوب نمیشود، عملاً این ابزار نیز مورد استفاده قرار نمیگیرد.
بنابراین مهمترین ابزار، سنسور اندازهگیری رطوبت نسبی بوده که ابزاری قابل اتکا و در عین حال ارزان قیمت است. به طور کلی در هوای سرد، بیشترین عاملی که مورد بررسی و اندازهگیری قرار میگیرد، رطوبت نسبی میباشد.
در حقیقت، اگر میزان رطوبت نسبی درون فضای سالن به طور مطلوب مدیریت شود، عملاً مشکلات مربوط به آمونیاک و گرد و غبار از همان ابتدا متوقف میشوند. اگر در سالن از پوشال تازه استفاده شده و جهت کنترل رطوبت نسبی، تهویه کافی انجام شود، در آن صورت دیگر مواد بستر بهم چسبیده و سفت نمیشود و عملاً مشکل آمونیاک بروز نمیکند.
?پرورش بوقلمون ومدیریت رطوبت درهوای سرد09121986651
ابزار اندازهگیری و سنسور رطوبت نسبی ابزاری است که هر واحد پرورشدهنده طیور باید به آن مجهز باشد.
تماس با پشتیبانی فروش
چرا باید برای بوقلمون جایگاه بسازیم؟ / ساخت جایگاه برای بوقلمون
قیمت جوجه شترمرغ – بوقلمون – مرغ
تولید و فروش بوقلمون در اصفهان
بوقلمون بوربون در مقابل دیگر نژادها چقدر سود دارد؟